Doc Talk: Amal, Amal, amal
"Ik ben documentairemaker en ben er niet om dromen te verkopen", zei regisseur Mohamed Siam in de Doc Talk na de vertoning van Amal in de Kleine Komedie.
Joumana El Zein Khoury, directeur van het Prins Claus Fonds en bestuurslid van IDFA, sprak met Siam over Amal (de film), Amal (de hoofdpersoon) en amal, Arabisch voor ‘hoop’.
Veertien jaar is Amal als Siam haar voor het eerst tegenkomt, als enige meisje in een groep voetbalhooligans. “Ik wilde een film maken over hooliganisme, maar toen ik Amal zag, besloot ik dat mijn film over haar moest gaan.” Het werd een project van zes jaar, waarin hij haar volgde terwijl ze van een pubermeisje uitgroeide tot een jonge vrouw, tegen de achtergrond van opstanden en machtswisselingen in Egypte.
Amals coming of age kun je zien als een spiegel van de recente geschiedenis van het land, maar daarnaast bespeurt El Zein Khoury ook opvallende overeenkomsten met Siams eigen biografie, waaronder het feit dat beiden een vader hadden die voor de politie werkte en vroeg overleed. “Ik zie die overeenkomsten ook,” beaamt hij, “maar ik denk dat heel veel regisseurs – tenzij ze erg egocentrisch zijn en zichzelf rechtstreeks tot onderwerp van hun films maken – via hun personages een deel van hun eigen verhaal vertellen.”
Overlevingskunst
Naarmate de idealen van de revolutie verbleken, zien we hoe het rebelse tienermeisje zich steeds meer moet schikken naar de beperkte mogelijkheden die de samenleving haar biedt. “Veel kijkers hebben waarschijnlijk het gevoel dat haar verhaal weinig reden tot hoop geeft,” zegt Siam, “maar ik ben documentairemaker en ben er niet om dromen te verkopen. Deze film gaat over al die mensen die niet de kans hebben hun land te verlaten, die elke dag moeten vechten voor hun plek, en die moeilijke keuzes moeten maken om op hun eigen manier hun eigen problemen op te lossen. Ik ben het meest onder de indruk van haar overlevingskunst.”
“Wat heeft de Arabische Lente uiteindelijk opgeleverd?” wil iemand in de zaal ten slotte weten; en ook op die veelomvattende vraag blijkt Siam een antwoord klaar te hebben. “Je kunt diezelfde vraag stellen over een verloren liefde. Wat brengt die voor goeds? Het goede is dat je het hebt meegemaakt en dat je het nooit zult vergeten.”
