The Last of the Unjust

Benjamin Murmelstein overleefde concentratiekamp Theresienstadt, waar hij een van de 'ouderlingen' was in de Joodse Raad. Op de rol van de voormalig rabbijn van Wenen wordt binnen de joodse gemeenschap met gemengde gevoelens teruggekeken. Filmmaker Claude Lanzmann interviewde Murmelstein al in 1975 voor zijn magnum opus Shoah, de negen en een half uur durende documentaire met interviews met overlevenden en ooggetuigen van de Holocaust. Uiteindelijk liet hij het relaas van Murmelstein daarin weg, om het materiaal nu in deze afzonderlijke film te gebruiken. De inmiddels 87-jarige filmmaker brengt een bezoek aan het voormalig 'model-concentratiekamp' Theresienstadt, uit de koker van SS-leider Adolf Eichmann, en reflecteert op de loop van de geschiedenis. De beelden van het destijds opgenomen, uitgebreide ooggetuigenverslag van Murmelstein worden afgewisseld met voorgelezen fragmenten uit diens memoires. Deze enige overlevende 'ouderling' uit het kamp vertelt over zijn jarenlange pogingen te onderhandelen met Eichmann om honderdduizend joodse Oostenrijkers het land uit te helpen vluchten. Uit zijn verhalen rijst een ander beeld op van Eichmanns persoonlijkheid, waardoor de film een nieuw licht werpt op een aantal cruciale gebeurtenissen die ten grondslag lagen aan de uiteindelijke verschrikkingen van de Holocaust. Tegelijk legt de filmmaker de wrede tegenstrijdigheden bloot waarmee de leden van de Joodse Raden hadden te kampen.