Tijdens het festival presenteren de IDFA-programmeurs hun favoriete verborgen schatten binnen het programma. Vandaag: Joost Daamen. Hij is senior programmeur en is dit jaar verantwoordelijk voor de Competition for Feature-Length Documentary en het Paradocs-programma. Hij tipt Odoriko van Yoichiro Okutani. Joost vertelt hieronder waarom je 'm moet gaan zien.
Deze film uit de Feature-Length Competitie is vooral een portret van een Japanse danstheatervorm die langzaam aan het verdwijnen is. Yoichiro Okutani toont een bijzondere tak van kleinkunst met een erotisch randje. Maar zijn blik wordt nergens voyeuristisch of pervers. De stripteasedanseressen in zijn documentaire performen volgens een opvallend vast stramien, met uitzinnige kostuums, acrobatiek en shifts van tien uur. Deze zogenaamde odoriko reizen rond en treden op in slechts een handvol gespecialiseerde theaters in Japan. Ze wonen daar ook gezamenlijk, gedurende zo’n tour. Er zijn inmiddels nog maar zo’n twintig theaters open en het worden er steeds minder.
Okutani richt zijn camera met name op het dagelijks leven achter de schermen. Hij filmde over een langere periode: zo’n jaar of vier. Alles is in een beeldverhouding van 4:3 en gefilmd met DV-camera. Die oud ogende videobeelden met hun specifieke kleuren geven de shots een nostalgisch gevoel. Het zijn beelden van ‘toekomstige’ voorbije tijden.
Ook Okutani’s framing is opvallend: hij kiest voor strakke kaders en vaste camerastandpunten. Omdat de vrouwen tijdens het filmen wel gewoon in beweging zijn, vindt niet alle actie in het midden van het beeld plaats. Soms loopt er iemand halfnaakt uit het beeld en hoor je flarden van gesprekken op de achtergrond.
Ik waardeer het gebrek aan sensatiezucht en de integriteit en verfijndheid waarmee het bestaan van die vrouwen in beeld is gebracht. Hoewel ze op het podium duidelijk een rol spelen, kunnen de vrouwen achter de schermen zichzelf zijn; mensen met privélevens en eigen dromen. De film is hoofdzakelijk observerend, met slechts een paar gesprekken tussendoor. Het beeld dat zo ontstaat is er een van sterke vrouwen die heel bewust in dit type leven staan, zichzelf in de eerste plaats als artiest zien en daar bovendien veel eer uit halen. In een best hiërarchisch land als Japan is deze groep vrouwen bijzonder in die zin dat ze onafhankelijk zijn en niet in het alledaagse gareel lopen. Dit uitstervende beroep geeft hen eigenwaarde en vrijheid en dat beeld komt echt tot zijn recht, mede door de niet uitbuitende manier van filmen.
Wil je Odoriko niet missen? Kijk dan voor meer info en tickets op deze pagina.
Odoriko zijn dansers van het uitstervende Japanse striptease-theater. Een intieme observatie van de momenten backstage waarop zij, ontdaan van hun kostuums, kletsen, eten, filosoferen – tot ze zich klaarmaken voor het volgende bedrijf.
Meer info
