I Am
Na de dood van Fidel Castro ontketent een klein meisje in Havana een mediacircus met een boodschap op een groot kartonnen bord. Maar wat staat er toch?
Meer info
‘Ze bleef het bord maar omhoog houden’
Winnaar IDFA Special Jury Award for Student Documentary: I Am | Het is één shot van twaalf minuten, toch blijf je gefascineerd kijken naar de kortfilm I Am. Want wie is dat meisje op het plein in Havana en wat staat er op het bord dat ze omhoog houdt?
Drie jaar geleden kwam de Braziliaanse Denise Soares studeren in Cuba. “Daar staat een van de beste filmscholen die er zijn.” Ze raakte gefascineerd door het land en wil er zo snel mogelijk weer naartoe. “De revolutie heeft zo veel facetten. Voor veel mensen had het slechte gevolgen, maar het heeft ook goede dingen gebracht, zoals dus de filmschool. Ik had altijd veel kritiek op Cuba, maar nu weet ik het niet meer.”
Die ambivalentie werd haar echt duidelijk in de periode dat Fidel Castro overleed. In het land waren negen dagen van rouw afgekondigd, die gepaard gingen met massahysterische taferelen. “Mensen stonden in de rij om zijn as te zien. Terwijl er helemaal geen as was, zag ik toen ik eindelijk aan de beurt was.”
Vlak na zijn dood was #iamfidel trending topic, vertelt Soares: “Zo veel mensen houden van hem. Dat is geen brainwashing of propaganda, het is oprecht. Ze weten niet beter, na zestig jaar.” Het verzet van de Cubanen maakte veel indruk op Soares. “Ze hebben genoeg van de revolutie, maar er is ook geen alternatief. Een heel lastige situatie.” Het land was bevangen door een sfeer van stilte en respect, vertelt Soares – mede doordat er negen dagen geen alcohol mocht worden verkocht, wat in Havana volgens haar een tamelijk cruciale levensbehoefte is.
Marionet
Ze filmde in die bijzondere periode zo veel mogelijk, toen ze een meisje op een plein zag met een protestbord. “Ik begon met haar van voren te filmen, totdat ik merkte dat er heel veel camera’s om haar heen kwamen staan. Dus draaide ik de camera naar de andere kant.”
Soares knipte het begin eraf en wist onmiddellijk dat het een korte film zou worden. “Ik wachtte tot ze het bord liet zakken, maar ze bleef het maar omhoog houden. Haar moeder stond ernaast. Ik weet niet wat hen bewoog om daar te gaan staan. IJdelheid? Overtuiging? Ja, het meisje is acht, ze is een marionet maar ze geniet er wel van.”
Ze bracht de groeiende groep fotografen, selfie-makende toeristen en filmcamera’s in beeld. “Dat shot gaat over ons, filmmakers en journalisten”, verklaart Soares. “Ik heb zelf ook een aantal jaar gewerkt in de journalistiek en als voorlichter, dus ik weet uit eigen ervaring hoe beeldvorming werkt. Het is eigenlijk een spiegel die ik wil voorhouden: cameraploegen gaan altijd voor hetzelfde beeld.”
