Battles

Dichter en schilder Armando introduceerde de term ‘schuldig landschap’ om plekken aan te duiden waar vreselijke dingen zijn gebeurd: misdaden tegen de menselijkheid, verraad, moord. Het landschap is niet alleen getuige, maar is vaak zelf ook verminkt door oorlog, geweld en ander militair optreden. Littekens zijn terug te vinden in velden en bossen. Isabelle Tollenaere reisde naar vier plekken binnen Europa om die vast te leggen en het effect te tonen dat de geschiedenis heeft op de bevolking die er nu met die historische littekens leeft. In België volgde ze experts van de explosievenopruimingsdienst die zeventig jaar oude bommen laat ontploffen. In Letland is een militair trainingskamp omgebouwd tot toeristenattractie. Een Albanese bunker doet dienst als koeienstal. En in Rusland verdienen naaisters hun geld met het fabriceren van opblaasbaar wapentuig dat voor trainingsdoeleinden of als lokaas in toekomstige oorlogshandelingen kan worden ingezet. Bom, soldaat, bunker, tank. Tollenaere vertelt haar verhaal aan de hand van vier archetypen, die in vier afgemeten hoofdstukken behandeld worden. Dialoog ontbreekt bijna volledig, omgevingsgeluid is er des te meer. Gecombineerd met heel precieze kadrering en een aandachtig tempo zorgt dit voor een ongekende concentratie. Het is die kwaliteit die de prijs van de internationale filmkritiek opleverde tijdens de 2015-editie van het International Film Festival Rotterdam.