Fortini Cani

Van de Staak is een improviserende wildeman vergeleken bij Straub/Huillet. Bij dezen is het handwerk van het filmmaken tot in het kleinste detail doordacht, de filmische ruimte vanaf het nederigste fundament gebouwd. Hun films zijn meditatieve fotografieën in de tijd. De puurheid van die fotografie brengt je in de buurt van een oude meester als Atget. Hoe fotografeer ik een tekst, hoe omgeef ik een tekst met gefotografeerde ruimte? Het is een vraag die aan de cinema vooraf gaat en waar de cinema eigenlijk altijd overheen gesprongen is. Zoekend naar een antwoord op die vraag gaan Jean-Marie Straub en Danielle Huillet terug naar de essentie van film: daar waar de beweging losbreekt. Van FORTINI/CANI (naar 'De honden van de Sinaï' van Franco Fortini) herinner ik mij een man die voorleest, je ziet hem van opzij, hij zit op een terras in verglijdend licht in het ritme van de taal in het wisselend tempo van elkaar afwisselende shots, alle in hetzelfde beeldvlak. Verhalen en gedachten over de jodenvervolging en het antifascistisch verzet, ontkenning en afwijzing van ontkenning: die van het Palestijnse volk. Stadia van verminking van een maatschappij (zoals ook nu weer in Italië waarneembaar), plaatsen van handeling: een gouden stad als een gonzende landkaart beneden ons, razend verkeer om de hoek. Dan opeens een diepe stilte vol verre geluiden. Een gebergte met een weids en lieflijk dal, eindeloos om ons heen wentelend, zuigt zich vast in onze ogen en oren (in dat juichende landschap vond de slachting plaats). Johan van der Keuken