Documentaire als instrument voor beroepsvorming in het mbo
Mbo-studenten komen minder snel dan middelbare scholieren in aanraking met kunst in het algemeen, en met documentairefilm in het bijzonder. Een van de redenen hiervoor is het feit dat kunsteducatie geen vaste plek heeft in het curriculum van het mbo. Er is echter steeds meer vraag en daarom vanuit verschillende hoeken meer oog voor cultuureducatie voor mbo-studenten, onder andere sinds CJP de MBO Card lanceerde. IDFA biedt het mbo een kennismaking met de creatieve documentaire en voegt naast algemene culturele vorming binnen bepaalde studierichtingen ook een extra dimensie toe aan beroepsvorming.
Sinds 2019 ontwikkelt IDFA speciale programma’s voor deze grote en diverse doelgroep. Binnen het onderdeel beroepsvorming richten we onze pijlen op het domein Zorg & Welzijn; al drie jaar wordt als onderdeel van het mbo-programma een film geselecteerd die relevant is voor studenten in de richtingen Maatschappelijke Zorg, Pedagogisch Werk en Sociaal Werk. In de eerste editie werd Minding the Gap vertoond, waarin een groep jonge skateboarders in de Amerikaanse ‘Rust Belt’ worstelt met armoede, racisme en huiselijk geweld. IDFA benaderde verschillende zorgprofessionals om als expert bij de schoolvoorstellingen aanwezig te zijn voor een nagesprek. Hieruit vloeide een samenwerking met jeugdhulpverleners en trainers Bob Domhof en Jeffry Supèr van TOON voort. Het daaropvolgende jaar selecteerde IDFA Rotjochies als Zorg & Welzijn-film.
Door de pandemie vond het programma het afgelopen jaar op de opleiding plaats, in plaats van in filmtheaters. Dit werkte verrassend goed en maakte het programma bovendien toegankelijker voor opleidingen buiten Amsterdam. De gastles werd op tien verschillende mbo-scholen gegeven, in onder andere Breda, Harderwijk, Utrecht en Groningen.
Na drie succesvolle edities gaat het Zorg & Welzijn programma dit najaar een nieuw seizoen in. Bob en Jeffry geven in opdracht van IDFA vorm en uitvoering aan een interactief verdiepingsprogramma. “Film geeft zoveel meer inzicht dan alleen maar het lezen van studieboeken. Het is belangrijk om de praktijk als uitgangspunt te nemen in de lessen en de zintuigen aan te spreken. Luisteren, kijken en ervaren, daar gaat het om, ook omdat iedereen weer op zijn eigen manier leert”, aldus Bob.
Juist omdat Bob en Jeffry zelf ervaring als hulpverlener hebben, kennen ze de praktijk maar al te goed. “Het afgelopen jaar werkten we met de korte film An Intermission, over dak- en thuisloze jongeren in Engeland”, legt Bob uit. “Omdat wij zelf met deze doelgroep werken, konden we een eigen perspectief aan het verhaal van de film toevoegen. Dit werkt goed; film maakt in combinatie met praktijkervaringen veel eerder wat los bij de studenten. En daar gaat het om.”
“Als we merken dat onze manier van lesgeven niet werkt of de inhoud niet goed overkomt bij de groep, dan kunnen we ook afwijken van ons verhaal en met een nieuwe invalshoek improviseren tot het de studenten wel raakt.” Niet teveel oplezen en zenden, maar vooral interactie stimuleren. En daarbij durven ze zichzelf ook kwetsbaar op te stellen. Door zelf persoonlijke ervaringen te delen, voelen studenten zich veilig genoeg om hetzelfde te doen.
Al worden er maar een paar studenten aan het denken gezet, dan is dat voor Bob al winst. “Daar haal ik enorm veel voldoening uit”, zegt hij. “En jongeren inspireren mij ook weer met nieuwe ideeën en perspectieven. Ook omdat we er soms te makkelijk vanuit gaan te weten wat ze denken en wat er in hen omgaat.”
Voor de schoolvoorstellingen tijdens het festival in november heeft IDFA op basis van feedback van docenten en studenten een nieuwe film geselecteerd voor het Zorg & Welzijn programma. That's Wild vertelt het verhaal van drie tieners die tijdens een avontuurlijke reis door de wildernis van Colorado niet alleen een harde strijd met de natuur voeren, maar vooral met zichzelf. De inschrijfperiode voor de schoolvoorstellingen is inmiddels verstreken, maar IDFA is van plan het zaalprogramma na het festival weer in de vorm van een gastles naar scholen te brengen. Verder blijft IDFA de komende jaren zoeken naar en experimenteren met meer waardevolle en geschikte vormen van cultuuronderwijs voor het mbo.
IDFA’s mbo-programma wordt mede mogelijk gemaakt door Fonds 21. Meer weten of alvast een gastles boeken? Neem contact met ons op via educatie@idfa.nl.
